Struikelstenen - Tilburg Bredaseweg - Familie Mendels

Op de Bredaseweg in de wijk Zorgvlied Tilburg zijn op 5 mei in 2015 vijf struikelstenen gelegd voor de familie Mendels

Over de Familie Mendels

Emanuel Mendels werd op 22 oktober 1893 in Almelo geboren als zoon van David Levij Mendels en Catharina Cohen. Zijn familie was opgeklommen van boekbinder tot kartonnagefabrikant. Hij trouwde op 20 augustus 1919 te Deventer met Martha van Engel. Op 25 augustus 1919 woont het kersverse echtpaar Mendels-van Engels in Tilburg, aan de Tuinstraat op nr. 73. In 1919 begint Emanuel Mendels in Tilburg een kartonnagefabriek aan de Langestraat. In 1925 verplaatst Mendels zijn bedrijf ‘Atlanta’ naar de Korvelseweg. ‘Atlanta’ produceert vooral verpakkingsmateriaal voor de schoenindustrie. In 1934 laat Mendels naar ontwerp van Frans Ruts een villa bouwen aan de Bredaseweg 422.

Al op 5 november 1940 wordt de villa van het gezin Mendels door de Duitse Wehrmacht gevorderd. De familie Mendels verhuist dan naar een huurwoning aan de Goirleseweg 60. In juli 1942 komt ‘Atlanta’ in handen van een bewindvoerder.

Met hulp van zijn privéchauffeur Minus Voeten probeert Emanuel Mendels met zijn gezin nog naar Zwitserland te vluchten, maar die poging mislukte.

Het gezin Mendels krijgt een oproep voor deportatie op 28 augustus 1942, maar in verband met ziekte van Kitty worden zij voorlopig vrijgesteld. Op 29 september wordt Emanuel Mendels echter gearresteerd en overgebracht naar Westerbork. De overige leden van het gezin Mendels duiken dan onder; in oktober verzoekt de commissaris van politie om hun opsporing. Eind 1942 of begin 1943 weet Emanuel Mendels met behulp van zijn chauffeur Voeten uit Westerbork te ontsnappen. In februari 1943 duiken Emanuel Mendels en zijn vrouw onder bij Janus Voeten aan de Haagweg in Breda. Op 18 februari voegt ook de oudste dochter Kitty, die als ‘patiënt’ bij een bevriende professor in Utrecht verbleef, zich bij hen.

Door verraad zijn Emanuel Mendels, zijn vrouw Martha en Kitty op 10 maart 1943 gearresteerd door de Sicherheitsdienst. Kitty en haar moeder worden nog dezelfde dag naar Westerbork overgebracht. Emanuel Mendels komt op 31 maart 1943 aan in Westerbork en verblijft dan in barak 57. Zijn vrouw en Kitty leven dan al niet meer. Beiden zijn op 17 maart 1943 gedeporteerd naar Sobibor. Daar wordt Martha op 31 maart vermoord. Op 30 maart 1943 ondergaat Kitty hetzelfde lot. Op 9 april 1943 wordt Emanuel Mendels in Sobibor vermoord. De kinderen Rini en Don worden eveneens verraden. Zij zijn op 14 mei 1943 in Sobibor vermoord.

Over Günter Demnig

Günter Demnig is geboren op 27 oktober 1947 in Berlijn. Hij studeerde kunstpedagogie aan de Hogeschool voor Beeldende Kunsten in Berlijn. Hierna volgde hij de studie Industrieel design. Gunter Demnig was wetenschappelijk medewerker aan de faculteit kunst bij de Universiteit Kassel. Hij werkte veel in zijn atelier in Keulen. De door hem gestarte actie ‘Stolpersteine’ was een project dat hem veel bekendheid gaf. De struikelstenen zijn herinneringstekens voor alle slachtoffers van het nationaalsocialisme.

Wat zijn Struikelstenen?

Struikelstenen zijn kleine, gedenkstenen die in het trottoir of op het straatwerk worden ingelegd ter herinnering aan personen die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn vervolgd, gedeporteerd of omgebracht. De struikelstenen zijn meestal gemaakt van brons en hebben de naam, de geboortedatum en het overlijdensjaar van de persoon die ze herdenken, en soms ook de plaats waar de persoon is vervolgd of omgebracht.

De struikelstenen in Tilburg zijn bedoeld als een manier om te herinneren aan de slachtoffers van de Holocaust en andere vormen van vervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze dienen als een permanente herinnering aan de gruwelijke gebeurtenissen van de oorlog en als een waarschuwing voor de gevaren van discriminatie en haat.