Kunstwerk Physis

Ontdek 'Physis' van Kunstenares Fransje Gimbrère in de Foyer van het Koopmans gebouw op de universiteit van Tilburg. 'Physis' is in 2023 gerealiseerd en belichaamt de fascinatie van de kunstenares voor de kunst van het weven.

Voor Fransje Gimbrère is weven een intrigerende techniek met onbegrensde mogelijkheden. Ze heeft zich laten inspireren door de uitdaging om een tweedimensionaal ontwerp om te zetten in een verbluffend driedimensionaal kunstwerk met behulp van moderne middelen.

Elk van de kunstwerken die deel uitmaken van 'Physis' is gebaseerd op hetzelfde baanbrekende 3D-weefprincipe dat speciaal is ontwikkeld voor deze opdracht. Toch wordt dit principe op een unieke manier toegepast in elk werk, wat resulteert in verschillende patronen, vormen en visuele effecten die je keer op keer zullen verrassen.

Textiellab

Fransje Gimbrère heeft 'Physis' gecreëerd in het textiellab van het Textielmuseum. Hierbij werd ze ondersteund door een ervaren professional uit het lab. Samen hebben ze het ontwerp van het kunstwerk laten realiseren op een industriële weefmachine. Het textiel is geweven met behulp van geavanceerde computerprogramma's, wat resulteert in een meesterwerk van technologie en kunst.

Drie afzonderlijke kunstwerken

'Physis' bestaat uit drie afzonderlijke kunstwerken die allemaal hetzelfde basispatroon delen, maar elk kunstwerk geeft dit patroon op een unieke manier weer. Dit wordt beïnvloed door diverse factoren, waaronder de ophangmethode en de weeftechniek, zoals geïnterpreteerd door de kunstenares.

In verbinding met de omgeving

De foyer staat met diens krachtige ontwerp visueel in verbinding met de omgeving door de glazen wanden en laat niet alleen je blik naar buiten, maar ook de steeds veranderende natuurlijke lichtinval naar binnen. Omdat de lichtinval zo bepalend is voor hoe we een ruimte ervaren en hoe we kleur ervaren, is de koperoranje kleur van de linnen garens dan ook gekozen om tijdens ieder moment van de dag en ieder seizoen een gevoel van warmte uit te stralen.

Vanaf begin af aan heef de kunstenares het werk als het ware door de ruimte willen laten meanderen, als een natuurlijk organisme dat door de ruimte groeit. Ook op deze manier maakt het kunstwerk verbinding met de natuur die aan de andere kant van de glazen façade ligt.

3-dimensionale structuren

De 3-dimensionale structuren en de transparante kettingdraden van de weefsels zijn zo ontworpen dat ook zij bijdragen aan een steeds veranderende ervaring van het kunstwerk en de ruimte. Afhankelijk van welke hoek je een werk benaderd en bekijkt, alsook hoe het licht op het kunstwerk valt, zullen de patronen er anders uit zien. Het ene moment laten de transparante kettingdraden het licht door, om vervolgens op te lichten en het licht laten reflecteren.

De foyer is niet langer enkel een passage, maar een ruimte waar je je prettig voelt, waar studenten graag studeren, faculteitsleden samenkomen en passanten even stil staan om de kunstwerken te bestuderen en weer bewust te worden van de connectie met de natuur buiten het gebouw.

Net als ambacht en industrie, komen kunst en techniek samen in Physis; Een synthetisch monofilament verweeft zich met een natuurlijk linnen en een bijna mathematisch geprogrammeerd raster golft charmant bij beweging. Ze kunnen niet zonder elkaar, het één brengt het mooiste in de ander naar boven. Ook tijdens de ontwikkeling in het Textiellab kwam dit telkens naar voren: Iedere stap in het onderzoek bracht schoonheid, nieuwe mogelijkheden, andere patronen, andere gebaren. In het ensemble van drie kunstwerken heeft de kunstenares daarom ook een verscheidenheid aan wonderlijke uitkomsten en mogelijkheden verwerkt, om de veelzijdigheid kenbaar te maken.

Over de naam keuze: Physis

Physis belichaamt de oorsprong, het ontwikkelingsproces en het eindresultaat van een voortdurende onderzoek naar drie-dimensionaal weven op een industrieel weefgetouw. Physis ( / ˈfaɪˈsɪs / ; φύσις [ pʰýsis ] ) [Fusis / Phusis / Physis] - is als term ontstaan in de oude Griekse filosofie en afgeleid van de werkwoorden: phyesthai/phynai (‘groeien’, ‘ontwikkelen’, ‘worden’) en phúô (‘voortkomen uit’, ‘ontspringen aan’, ‘produceren’) Physis, vergelijkbaar met het latijnse natura (de natuur), duidt de oorsprong waaruit materie is voortgekomen, maar ook het proces (de groei, verandering en evolutie die we binnen de materie terug zien) en het eindresultaat van het proces.

Bijzondere samenwerking

'Physis' is het resultaat van een bijzondere samenwerking en is gemaakt met middelen uit het fonds dat in 2020 werd opgericht ter ere van het afscheid van Wim van de Donk als Commissaris van de Koning. Dit fonds ontving steun van talloze Brabantse burgers en bedrijven, en het doel was om jonge Brabantse kunstenaars te ondersteunen. Het uiteindelijke kunstwerk is geschonken aan Tilburg University, waar het een blijvende bron van inspiratie en bewondering zal zijn.

Over Fransje Gimbrère

Design Artist Fransje Gimbrère is geboren in 1993. Ze studeerde aan de opleiding Design Academy Eindhoven, en is sindsdien bezig met haar carrière als Creator. Ze verdiept zich in de nieuwe mogelijkheden van bestaande materialen en industriële producttechnieken. Ze speelt met hoe materie wordt waargenomen door materiaalgedrag te manipuleren.